De maand december is bij uitstek de maand waar emoties als blijdschap en teleurstelling elkaar ontmoeten. De maand van feesten, terugblikken en vooruitkijken, familie, vrienden, lekker eten, cadeautjes, glitter, glans en kaarslicht. Er wordt naar uit gekeken of tegen op gezien.
Weet jij het nog?
Hoe jij je voelde als kind rond de Sinterklaastijd? Opgewonden, verheugend op wat er zou komen. Verwachtingsvol zette jij je schoen en zong uit volle borst. Om 6.00 uur sloop je naar beneden en je hart maakte een sprongetje….yes er zat een cadeautje in je schoen. Blijdschap, vreugde als het ook nog eens die Barbiepop of raceauto was die je zo graag wilde.
3 jaar later. Je zit in de 3e klas (nu groep 7 denk ik) en het is surprisetijd op school. Je bent net van je geloof af en dat is best wennen. De lootjes zijn getrokken en je bent samen met je moeder hard aan het knutselen aan een prachtige of grappige surprise voor je klasgenootje. Je vertrekt vol verwachting naar school. Wat zou jij krijgen als surprise? Na het begroeten van de Sint, is het zover. De meester wijst het eerste kind aan die zijn surprise open mag maken. Wauw, een heel voetbalstadion. Een barbiekasteel, knuffelpoes, Ajaxbal, reuzedrol en Engelse drop passeren de revue. En dan ben jij aan de beurt. Opgetogen loop je naar die grote met sintpapier ingepakte doos waar jouw naam op staat. Wat zou er in zitten? Na het gedicht, scheur je snel het papier open. Verschrikt kijk je de meester aan…..papiersnippers, alleen maar papiersnippers en daar tussen jouw cadeautje. De tranen springen in je ogen. Wat een teleurstelling! Niks geen bijzondere surprise. Gewoon een ingepakte doos.
Ik kan deze teleurstelling nog voelen. Omdat ik jaren geleden ook met een tril lip in de klas stond. Maar ook omdat ik een aantal jaren terug twee keer op het schoolplein heb gestaan en zowel dochter als zoon zwaar teleurgesteld zonder surprise mocht opvangen. Ik weet zeker dat jij dit verhaal herkent want in ieder jaar, op iedere school of bij iedere vereniging is er wel iemand die niet de moeite wil nemen zich in de ander te verdiepen.
Verwachtingen
Teleurstelling komt meestal voort uit verwachtingen waar niet aan voldaan wordt. Dat kunnen verwachtingen zijn die jij zelf hebt maar ook verwachtingen die je bij een ander hebt. Het gevolg is meestal dat we ons afgewezen voelen.
In ons volwassen leven ontkomen we niet aan teleurstellingen. Teleurstellingen over de baan die je niet krijgt, de opdracht die aan je neus voorbij gaat terwijl je er zo hard voor gewerkt hebt. De liefde die niet voor altijd blijkt te zijn en vriendschappen die niet (meer) brengen wat jij er van verwacht.
Ook de naderende kersttijd is een periode waar de verwachtingen hooggespannen zijn. Juist dan ligt de teleurstelling om de hoek te wachten.
De mate waarin je er mee te maken hebt, verschilt natuurlijk. Heb je veel grote verlangens en daarbij behorende verwachtingen dan is de kans groter dat je teleurgesteld wordt dan dat je het leven leeft zoals het zich aandient zonder veel verwachtingen te hebben.
Teleurstelling maakt boos, verdrietig, onzeker en gefrustreerd. En dat mag ook!
Ik ben voorstander van het leven positief bekijken maar gewoon even goed doorvoelen wat er is gebeurd, is oké. Die keren dat ik met mijn kind op dat schoolplein stond na het surprise gedoe, mopperde ik lekker met ze mee. Ik vond het nalatige klasgenootje (en vooral de ouders) ook stom, een trut of een sukkel. Die tranen, die mochten lekker gehuild worden.
Het ervaren van die teleurstelling levert je ook veel goeds op.
1. Je ontlaadt weer eens lekker, spoelt je emotionele systeem schoon.
Gewoon even lekker balen en huilen helpt om te ontladen. Misschien komen er nog wel andere spanningen los die je opgekropt hebt. Doe dat in een veilige omgeving en schaam je er niet voor. Spreek met jezelf af dat je de hele ochtend of die hele middag mag huilen en balen. De chocolade, chips of het pak koekjes mogen er bij gepakt worden . Ga er voor, stort je er in. Wanneer je dit moment toestaat, voorkom je dat je boze mails stuurt of gesprekken voert waar je later spijt van hebt. Je zult merken dat je na 1 of 2 uur wel klaar bent met boos zijn en huilen. Het klaart de lucht.
2. Je leert jezelf beter kennen en realiseert wat belangrijk is in jouw leven.
Na de emotionele fase komt je ratio aan de beurt. Je reflecteert op wat er werkelijk is gebeurd. Je onderzoekt de gebeurtenis en vraagt je af waarom het je zo raakt. Want dat is wat teleurstelling met je doet. Er is iets heel belangrijk voor je en daarom raakt het je zo wanneer het niet gaat zoals je gehoopt had. Door daar eens goed bij stil te staan, ontdek je steeds meer wat jij echt belangrijk vindt. Stel dat je een vriend hebt die steeds jullie afspraak voor een avondje in de kroeg afzegt. Na de 3e keer ben je vet teleurgesteld. Tijdens het reflecteren, ontdek je dat het niet eens de teleurstelling van het missen van het kroegbezoek is. Het gevoel van niet belangrijk gevonden worden, is wat het meeste pijn doet. Je ontdekt dat dit een belangrijke waarde is voor vriendschap in jouw leven. Vervolgens kun je het gesprek hier over voeren met die vriend.
3. Je wordt steeds beter in het afstemmen en helder maken van verwachtingen.
Door de lessen die je leert uit de teleurstellingen en het onderzoek daar naar, weet je steeds beter wat nodig is om niet teleurgesteld te worden. Als je helder hebt wat zo belangrijk is aan een gebeurtenis, gesprek, taak etc. kun je ook bedenken wat nodig is om daar te komen. Spreek die verwachtingen en verlangens dan ook uit wanneer anderen onderdeel zijn van het geen je wilt realiseren.
4. Het maakt je veerkrachtig.
Teleurstellingen zijn vervelend, soms heel naar maar laten we eerlijk zijn….je gaat er niet dood aan. Als iets niet loopt zoals je gehoopt had, kan het soms zo maar ineens op een andere manier toch wel lukken. Het maakt je creatief om naar andere oplossingen te kijken. Je wordt flexibel en leert naar alternatieven op zoek te gaan. Het is een cliché maar “waar de ene deur dicht gaat, gaat een andere voor je open”. Het is maar net hoe je kijkt. Teleurstellingen ervaren helpt enorm in het leren relativeren. Kijk naar wat er wel allemaal lukt of al in je leven is. Je zal zien dat dit helpt om snel weer naar de toekomst te kijken en nieuwe kansen te zien.
Ervaring vóór je laten werken
We kunnen dus zelf bepalen hoe ver we ons uit het veld laten slaan door een teleurstelling. Die nare Sinterklaaservaring heeft er bij mij voor gezorgd dat mijn kinderen altijd naar school gingen met een toffe surprise.
Ik ben wel benieuwd hoe jij om gaat met teleurstellingen. Kun jij ze ook vóór je laten werken? Of blijf jij lang hangen in dat nare gevoel? Herken jij je in het surprise verhaal of is het bij jou rond kerst elk jaar weer een gespannen toestand om te voldoen aan je eigen verwachtingen of die van de familie?
Laat me gerust weten hoe het voor jou is door mij een Mail te sturen. Wellicht kan ik je nog helpen met het anders naar de situatie kijken.