Verstand op afstand

Gedachten die de baas zijn over jouw welzijn

Het verstand, ons brein, onze gedachten. Het is allemaal hetzelfde. Het is het geluid wat wij van binnen in ons hoofd horen maar wat de buitenwereld niet hoort. Het is een soort altijd maar doorratelende stem die mooie, strenge en gekke dingen produceert.

Gedachten zijn eigenlijk niks. Het is niet tastbaar. Je kunt het niet beetpakken. Het is een verzameling woorden wat uiteindelijk ons verstand vormt. Woorden die ontstaan uit ervaringen maar ook omdat ze doorgegeven zijn door onze ouders, leerkrachten en sociale omgeving.
Gedachten worden pas tastbaar als jij ze werkelijk hoort en er mee in discussie gaat. Dan pak je een gedachte eigenlijk beet.

Natuurlijk heeft ons verstand ook positieve kanten maar van de 60.000 gedachten die we gemiddeld op een dag hebben, is 75% negatief. Laten we nou juist die negatieve gedachten vaak beetpakken. En meestal zijn we elke dag met ongeveer dezeldfde negatieve gedachten in de weer. We stoppen dus vrij veel tijd in gepieker en belemmerende overtuigingen en dat zorgt meestal niet voor heel veel blijdschap en energie.

Om minder last te hebben van negatieve gedachten zou je er positieve gedachten tegenover kunnen zetten. Nu is er niks mis met positief denken maar niet als het bedoelt is om een negatieve gedachte weg te krijgen. Dat lukt namelijk niet. Je gaat een oneerlijk gevecht aan.

Stel je hebt een keer een black out gehad voor een groep mensen. Dan helpt denken dat je het de volgende keer super goed gaat doen niet om die negatieve gedachten over die eerdere ervaring weg te poetsen. Alleen al deze zinnen lezen, brengt jou gelijk terug bij die ervaring.

Positieve gedachten over je negatieve gedachten heen zetten maakt je hoofd alleen maar drukker en voller. Het helpt om je te realiseren dat negatieve gedachten niet weg gaan want dan weet je ook dat je er niet meer mee in gevecht hoeft ;-).

Neem afstand van je verstand

Maar het meest effectieve is om los te komen van je gedachten, van je verstand, je brein. Jij bent niet jouw verstand. Het is een hulpmiddel. Je hoeft namelijk niet alles te geloven wat je verstand ratelt. Het is maar taal. Het zijn maar woorden weet je nog?

Dit is één van de meest leuke maar ook rare oefeningen uit de ACT therapie die bewezen effectief is.

De drukte in ons hoofd ontstaat omdat we in strijd en discussie gaan met dat wat we denken. Het liefst roepen we heel hard “ik wil dit niet meer denken, het moet weg”. Dat is dus een zinloze strijd die je niet wint. Gedachten komen en gaan ongeacht wat jij doet.

Het is wel zinvol om wat meer afstand te nemen tot de gedachtenbrei. Dat gaan we nu doen.

Ik wil je op je hart drukken dat, ook al zegt jouw verstand zo meteen “wat een stomme oefening”, je toch doorzet en hem helemaal doet.

Stap 1: wat voor type is jouw verstand?

Heb je een vriendelijk verstand, of is het juist onaardig? Is het een perfectionist, of juist een opgevoerde hippie? Is het een controlefreak of angsthaas, een regelneef of doemdenker? Is het een piekeraar of kleinerend typje? Is het rupsje Nooitgenoeg , ik vind alles best type of het moet volgens mijn regels typje?

Je verstand kan ook eigenschappen hebben die wel vriendelijk zijn zoals behulpzaam, aardig, vriendelijk, humoristisch, lief etc.
Kies een aantal eigenschappen die je herkent in jouw verstand (meerderde antwoorden mogelijk, ook tegenstrijdige antwoorden, als je verstand bijvoorbeeld aardig is én soms ook onaardig). Schrijf ze  op.

Als je zo naar de eigenschappen kijkt, wat valt je dan op?

Wat doet het met je om je verstand zo duidelijk in kaart te brengen?

Wat vind je nu van de relatie met je verstand?’

Stap 2: geef je verstand een gezicht

Bedenk een naam voor je verstand zoals Miep, Harry, Annie, of welke naam jij ook vindt passen bij jouw type verstand. Kies niet een naam waar je een bloedhekel aan hebt. Het is niet de bedoeling dat je afschuw voelt bij je verstand. Misschien is er die oude meester of juf die je eigenlijk raar of beetje irritant vond vroeger maar die het wel goed met je voor had.

Je kunt ook kiezen voor een typetje zoals Moppersmurf of Brilsmurf (je weet wel die alles beter weet), Truus de mier of een ander karikatuur uit een film of serie. Voor sommige werkt het woord Angsthaas, Regelneef of Drilinstructor. Kijk wat jij het lekkerst vindt passen bij jouw type verstand.

En omdat beeld altijd het bewustzijn versterkt mag je nu een prachtige tekening maken van jouw verstand. Zet alle woorden die je bedacht hebt bij jouw verstand in en om jouw tekening. En ja…. jouw Annie of Harry zal gaan sputteren. Daarmee kun je gelijk oefenen door die discussie met hem of haar niet aan te gaan. Je kunt concluderen dat het weer lekker ratelt en ondertussen doen wat belangrijk is (nu deze tekening toch maken).

Teken het op een apart vel papier en hang het ergens op waar jij het vaak ziet. Kijk er regelmatig naar. Op deze manier zal jij als je hoofd op hol slaat steeds sneller door hebben dat jij het niet bent maar Brilsmurf of Annie of…..

Wat kun je hiermee?

Vanaf nu staat jouw verstand los van jou. Wanneer jouw verstand weer eens probeert te overdrijven, te waarschuwen, je tegen te houden, je te straffen etc. weet dan dat je niet met hem in gesprek hoeft te gaan. Door dat rare beeld van je verstand wat op je netvlies staat, is de afstand al gecreëerd. Je kunt hooguit zeggen “bedankt ….. voor je advies maar ik ga toch lekker door met wat ik zo belangrijk vind of graag wil”.