Luisteren naar een ander
Luisteren, écht luisteren.
Het klinkt eenvoudig maar dat is het niet. De meeste mensen vinden het knap lastig. Niet alleen luisteren naar de ander, maar ook luisteren naar jezelf.
We hebben het allemaal wel eens meegemaakt, dat je enthousiast je verhaal vertelt en de ‘luisteraar’ neemt binnen een paar minuten het woord over. Zonder een reactie te geven op jouw deel van het verhaal. Gelukkig gebeurt dit meestal uit enthousiasme en niet uit gebrek aan belangstelling. Toch vind ik het zelf altijd behoorlijk vervelend en ik weet nooit zo goed wat ik dan moet doen. We gaan allemaal wel eens op deze manier in de fout en een leuk gesprek moet geen strijd om aandacht worden. Maar wil je écht contact met de ander? Dan zal je met je volle aandacht bij je gesprekspartner moeten zijn.
Ben jij je bewust van hoe jij luistert? Met onderstaande tips word jij een waardevolle gesprekspartner, waar de ander veel aan heeft.
Persoonlijke aandacht en betrokkenheid
In onze snelle maatschappij van veel kort en vluchtig (digitaal) contact, hebben we nog steeds een grote behoefte aan persoonlijke aandacht voor (en van) elkaar. Dankzij persoonlijke aandacht voelen we ons verbonden, gezien en gehoord. Het helpt ons te ontwikkelen. We krijgen er nieuwe inzichten van. Door met aandacht te luisteren en vervolgens vanuit betrokkenheid vragen te stellen, helpen we de ander te ontdekken wat hij/zij denkt of voelt. Het zorgt ervoor dat de ander in staat is goed naar zichzelf te luisteren.
Luisteren is voor een coach misschien wel de belangrijkste kwaliteit om het vak goed te kunnen uitoefenen. Je verwacht misschien dat het gaat om het stellen van die ene goede vraag. Maar als ik niet echt hoor wat de ander zegt, of niet hoor wat er tussen de regels wordt gezegd, dan kan ik ook de juiste vraag niet stellen.
Inmiddels vertellen mijn coachees me, dat ik écht verbinding maak door goed te luisteren. Ik ben met mijn volledige aandacht bij hen. Goed luisteren heeft mij al veel mooie ervaringen opgeleverd.
Goed luisteren kun je leren
Luisteren is voor mij niet altijd vanzelfsprekend geweest. Ik ben een extravert persoon. Op mijn rapport stond vroeger altijd ‘Carolijn kletst te veel’. Daarnaast wil ik altijd graag dat iedereen blij is en voel ik me verantwoordelijk voor de sfeer. Toen ik begon met coachen had ik dus heel wat af te leren.
Tijdens mijn eerste oefengesprekken (gelukkig binnen de muren van de school) was ik veel te veel aan het woord. Ik vulde van alles in voor mijn coachee, en dat allemaal vanuit mijn goedbedoelde zorgzame instelling. Ik moest leren mijn eigen gedachten stop te zetten en niet meer bang te zijn voor de stilte. Pas toen kregen mijn coachees zelf de mooiste inzichten en antwoorden op hun vragen.
Laat de stilte toe
Angst voor de stilte. Herken jij dat?
Het ongemakkelijke gevoel wanneer een gesprek stilvalt. De drang om te gaan ratelen, zonder een idee te hebben wat je eigenlijk zou willen zeggen. Waarom? Omdat die stilte zo eng is.
Je hele lijf wordt onrustig, je spieren spannen zich, je bent hard aan het werk. Maar je raakt elk contact met de ander kwijt. Wie de stilte durft toe te laten, geeft de ander de ruimte. Hoe?
Het helpt om op zo’n moment te gaan verzitten. Ga goed op je billen zitten met je rug tegen de stoelleuning aan en je voeten op de grond. Gebruik de stilte om even naar jezelf te luisteren. Wat gebeurt er in jouw hoofd en lijf? Je zult merken dat de ander actiever wordt na zo’n moment van rust en jij weer meer gaat opmerken en zien.
Aandacht
Luisteren heeft dus alles te maken met aandacht. Aandacht voor de ander. Vaak luisteren we op een oppervlakkige manier. We luisteren met één oor en ondertussen zijn we met andere dingen bezig, zoals de telefoon, de boodschappen of ons eigen verhaal. Echt luisteren betekent onze eigen behoeftes opzij zetten. Onze oordelen, verlangens en gedachten parkeren. Maar hoe doe je dat nu?
Realiseer je dat de persoon tegenover je, jou kiest om iets te vertellen wat op dat moment belangrijk is. Maak deze persoon dan ook jouw prioriteit. Luisteren is in feite een cadeautje wat je aan de ander geeft (en jij vindt cadeautjes krijgen toch ook leuk?). Zet je nieuwsgierigheid aan en richt je op de ander.
Het verhaal overnemen, zoals ik al eerder noemde, gebeurt ook vaak omdat je denkt dat er iets van je wordt verwacht. Maar als de ander daar niet om vraagt, zijn er geen verwachtingen, je hoeft niets op te lossen, geen antwoorden te hebben en geen oordeel te vormen. Jij hoeft dus niet aan het werk, zodat jij je hoofd leeg kunt houden.
Actief luisteren doe je met je hele lijf
Je kunt ontspannen staan of zitten. Daarmee creëer je een open en uitnodigende sfeer. Door oogcontact te maken, verleg je de focus van jezelf naar je gesprekspartner. Kijk de ander aan, knik af en toe en moedig de ander aan om door te praten met de welbekende hmmms, uhuhs en oh ja’s.
Luisteren betekent ook interesse tonen en daarvoor hoef je niet alleen maar stil te zijn. Stel verruimende vragen zoals: waarom is dat zo belangrijk voor jou? Je zegt…… maar ik begrijp niet zo goed wat je bedoelt. Kun je er nog wat meer over vertellen?
Vat in eigen woorden samen wat je gehoord hebt. ‘Je zou dus het liefst willen dat…’. Je checkt hiermee gelijk of je goed begrepen hebt wat er is gezegd en de ander krijgt nog ruimte om verduidelijking te geven.
Valt er een stilte? Geef dan ook de stilte de ruimte die het verdient.
Met aandacht luisteren is luisteren zonder verwachtingen. Het is geen wederkerig proces. Door de ander jouw volle aandacht te geven, haal je zelf ook veel voldoening uit het gesprek. Er komt vanzelf weer iemand op jouw pad die jou de aandacht geeft die jij nodig hebt.
In deel twee van de kracht van luisteren, lees je over hoe belangrijk het is vooral ook naar je eigen innerlijke stem te luisteren.
Verlang jij naar iemand die écht naar jou luistert, met je mee loopt én je vervolgens krachtige vragen stelt waardoor jij weer helderheid krijgt in je hoofd? Neem dan contact met me op dan kijken we samen op welke manier ik jou kan begeleiden.
Mail of bel (06-54673949) me dan gerust.